Kötüniyet tazminatı iş güvencesinden yararlanamayan işçinin; iş sözleşmesinin işveren tarafından kötüniyetle feshedilmesi durumunda hak kazandığı tazminattır. Uygulamada iş güvencesi kapsamında bulunmayan işçilerin korunması için getirilmiş bir düzenlemedir.(Daha fazla bilgi için bknz: İşe İade Davası)
Kötü niyet tazminatı yasal dayanağını İş Kanunun 17’nci maddesinde bulmaktadır. İlgili maddeye “bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir. Fesih için bildirim şartına da uyulmaması ayrıca dördüncü fıkra uyarınca tazminat ödenmesini gerektirir.” şeklindedir. Maddeden de anlaşıldığı üzere iş güvencesi kapsamı dışında kalan işçiler, iş sözleşmelerinin kötü niyetle feshedildiğini düşünüyorlarsa bu yola başvurabilirler. Eğer dava neticesinde işçi haklı bulunursa işveren işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat öder.
Kötüniyet tazminatının şartları nelerdir?
– En önemli şart iş güvencesi hükümlerine tabi olmamak
Burada iş güvencesi şartlarının neler olduğunu belirtmekte fayda var.
İşe iade davası isimli yazımda da belirttiğim üzere genel manada bu üç şartı taşıyan işçi işverene karşı işe iade davası açabilmektedir. Ancak belirtilen şartları taşımayan yüzbinlerce işçi bulunduğu için kanun koyucu geri kalanları korumak adına İş Kanuna kötüniyet tazminatı müessesini getirmiştir. İşe iade güvencesinden faydalanmayan işçi kötüniyet tazminatından faydalanabilir.
Kötüniyet kavramı İş Kanununda tanımlanmamış olup uygulama ile kapsamı belirlenmektedir. İşçinin hamile olması nedeniyle işten çıkarılması, objektif iyi niyet kurallarına aykırılık, işçinin işverenini şikâyet etmesi nedeniyle işten çıkarılması gibi durumlar örnek olarak verilebilir.
Bahsedilen durumların mevcudiyeti halinde işçi kötüniyet tazminatı talep edebilir. İşveren tarafından işçiye ihbar tazminatı ödenmiş olması kötüniyet tazminatı ödenmesine engel olmaz. İşçiye ödenecek kötüniyet tazminatı işçinin işyerindeki çalışma süresine göre belirlenir. Buna göre;
Bir diğer önemli nokta kötüniyet tazminatı 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğudur. Tekrardan belirtmek gerekir ise kıdem ve ihbar tazminatı ile kötüniyet tazminatı farklı kavramlardır. İşverenin ihbar tazminatını ödemesi feshin kötüniyetli olmadığını göstermez ve işveren kötüniyet tazminatı ödemek zorunda kalabilir. Yine iş güvencesi hükümleri kapsamındaki işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen sürelere ilişkin alacak ile kötüniyet tazminatı arasında fark vardır. İş güvencesinden faydalanamayan işçi eğer yukarıda belirtilen şartlarda mevcut ise kötüniyet tazminatını isteyebilir. Kötüniyet tazminatına ilişkin hukuki girişimlere başlamadan önce mutlaka alanında uzman iş hukuku avukatına danışılmalıdır.
Yorum yaz